اسطرلاب در لغت به معنای ترازوی ستارگان و یا شکارچی ستارگان است و در واقع ابزاری برای اندازه گیری ارتفاع آفتاب و ستارگان می باشد.

اسطرلاب یا ستاره یاب وسیله ای است که در آن موضع ستارگان، سیارات و خورشید و ماه مشخص شده است. کاربرد این وسیله بسیار گسترده بوده و مدلهای متنوعی را شامل می شود. از جمله کاربردهای اسطرلاب می‏توان به موارد زیر اشاره نمود:

1.    استخراج طالع سال در هر نقطه از نقاط مورد نظر که به تحویل سال معروف است.
2.    تعیین اوقات طلوع و غروب خورشید
3.    تعیین ارتفاع خورشید و ستارگان و تشخیص اوقات شرعی.
4.    رصد ستارگان و مشخص نمودن اوقات طلوع و غروب در شبانه روز یا در فصول سال.
5.    جهت یابی و تشخیص قبله در هر عرض جغرافیایی.
6.    تشخیص بلندی کوه ها، قله ها و تپه ها.

بر اساس نسخ خطی اولین شخصی که در صدر اسلام اسطرلاب را ساخت و بدان عمل نمود «ابراهیم بن حبیب فرازی» بوده است. در زمان صفویه دانش و صنعت ساخت اسطرلاب به اوج شکوفایی رسید.